*
.
આજ-કાલ
ભારતનું એક માત્ર રેલ્વે સ્ટેશન સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘ (યુનાઈટેડ નેશન્સ ઓર્ગેનાઇઝેશન – યુએન – યુનો – UN – UNO ) દ્વારા ‘વર્લ્ડ હેરિટેજ મોન્યુમેન્ટ’ તરીકે સન્માન પામ્યું છે, તે આપ જાણો છો?
મુંબઈ (મહારાષ્ટ્ર) નું છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ ઉર્ફે વિક્ટોરિયા ટર્મિનસ ઉર્ફે વીટી સ્ટેશન ‘વર્લ્ડ હેરિટેજ મોન્યુમેન્ટ’ છે.
યુનાઈટેડ નેશન્સની સંસ્થા યુનેસ્કો (UNESCO – United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) ના ઉપક્રમે વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટી કાર્ય કરે છે. વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટી માનવજાત અને દુનિયા માટે ગૌરવપૂર્ણ, ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક મહત્વ ધરાવતાં સ્થળ અથવા ઇમારતને ‘વર્લ્ડ હેરિટેજ મોન્યુમેન્ટ’ તરીકે પસંદ કરે છે.
આજ સુધીમાં વિશ્વભરનાં 140 થી વધારે દેશોમાં 850 થી વધુ કુદરતી તથા માનવનિર્મિત સ્થાનો / ઇમારતો ‘વર્લ્ડ હેરિટેજ મોન્યુમેન્ટ’ તરીકે પસંદ થયાં છે.
ભારતમાંથી પસંદ થનાર સર્વ પ્રથમ મોન્યુમેન્ટસમાં આગ્રાનો તાજમહાલ, આગ્રાનો કિલ્લો અને ઔરંગાબાદ (મહારાષ્ટ્ર) ની પંદરસોથી બે હજાર વર્ષ જૂની અજંટાની બૌદ્ધ ગુફાઓનો સમાવેશ થાય છે.
મુંબઈનું છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ ઉર્ફે વિક્ટોરિયા ટર્મિનસ ઉર્ફે વીટી સ્ટેશન વર્ષ 2004માં ‘વર્લ્ડ હેરિટેજ મોન્યુમેન્ટ’ (World Heritage Monyument) તરીકે ઘોષિત થયું. “અનન્યા”ના વાચકમિત્રોને છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસના ઇતિહાસમાં રસ પડશે.
દોઢસો વર્ષ પહેલાં અંગ્રેજ રાજ્યમાં તે વિસ્તારનું મૂળ નામ બોરીબંદર હતું. બ્રિટીશ શાસન વખતે મુંબઈના બંદર પાસેના આ વિસ્તારમાં માલની બોરીઓ ખડકાતી. ભારતમાં રેલ્વે શરૂ થઈ ત્યારે બોરીબંદર દેશનું સર્વપ્રથમ રેલવે સ્ટેશન બન્યું.
“અનન્યા”ના વાચકમિત્રો કદાચ જાણતા હશે કે ભારતમાં પહેલી રેલ્વે ટ્રેન 1853માં એપ્રિલની 16મી તારીખે બોરીબંદર સ્ટેશનથી થાણા (થાણે મુંબઈ) જવા રવાના થઈ.
1887માં બોરીબંદરને નવા રૂપરંગ આપવાનું નક્કી થયું. ફ્રેડરીક વિલિયમ સ્ટીવન્સ નામના બ્રિટીશ આર્કિટેક્ટની ડિઝાઈનથી બોરીબંદરને દસ વર્ષના અંતે નવો અવતાર મળ્યો.
1897માં ભારતના આ સર્વપ્રથમ રેલ્વે સ્ટેશનનું નામ ઇંગ્લેન્ડનાં મહારાણી વિક્ટોરિયા પરથી ‘વિક્ટોરિયા ટર્મિનસ’ રાખવામાં આવ્યું.
લોકો ‘વિક્ટોરિયા ટર્મિનસ’ને દાયકાઓ સુધી ‘વીટી’ તરીકે ઓળખતા રહ્યા. દસેક વર્ષ પહેલાં ‘વિક્ટોરિયા ટર્મિનસ’ (VT) નું નામ બદલીને દેશના મહાન સપૂત છત્રપતિ શિવાજી મહારાજની સ્મૃતિમાં છત્રપતિ શિવાજી ટર્મિનસ (CST) રાખવામાં આવ્યું છે. * * * અનન્યા/080322/ આજકાલ-સામાન્યજ્ઞાન/હરીશ દવે/ Ananyaa/ * * *
સામાન્ય જ્ઞાન
આપણે આપણા દેશ ભારત વિશે પાયાની સામાન્ય માહિતી મેળવીએ.
ભારતનું રાષ્ટ્રીય ફૂલ કમળ.
રાષ્ટ્રીય ફળ કેરી.
રાષ્ટ્રીય વૃક્ષ વડ કે બનિયન ટ્રી.
રાષ્ટ્રીય પંખી મોર.
રાષ્ટ્રીય પ્રાણી વાઘ.
* * * * *
ગુજરાતી-અંગ્રેજી
અંગ્રેજી ભાષાના કેટલાક શબ્દોમાં એક મૂળ root – ‘cred’ – પણ છે. ‘Cred’ નો અર્થ થાય છે ‘To believe’.
Root – ‘cred’ ધરાવતા કેટલાક અંગ્રેજી શબ્દો સમજીએ.
Creditable અર્થાત્ One that Can be believed.
Discreditable અર્થાત્ One that cannot be believed.
Credence અર્થાત્ Belief.
Credibly અર્થાત્ Believably
Incredibly અર્થાત્ Unbelievably
Credulous અર્થાત્ Inclined to believe or trust readily
Incredulous અર્થાત્ Not inclined to believe or trust readily* * * અનન્યા/080322/ આજકાલ-સામાન્યજ્ઞાન/હરીશ દવે/ Ananyaa/ * * * * * * * * * ** **
